ฮิวมิค (Humic) เป็นสารอินทรีย์ธรรมชาติที่เกิดจากการสลายตัวของซากพืชและสัตว์ โดยผ่านกระบวนการทางเคมีและชีวภาพ ฮิวมิคมีโครงสร้างซับซ้อนและคงทนต่อการสลายตัว มีสีน้ำตาลหรือน้ำตาลดำ มีสมบัติเป็นคอลลอยด์ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 30-100 อังสตรอม ฮิวมิคพบได้ในดิน น้ำ ถ่านหิน และแหล่งอินทรีย์อื่นๆ
ฮิวมิคมีประโยชน์มากมายต่อพืช ดิน และสิ่งแวดล้อม ดังนี้
- ปรับปรุงโครงสร้างของดิน ทำให้ดินร่วนซุย โปร่ง น้ำและอากาศถ่ายเทสะดวก รากพืชแผ่ขยายได้ง่าย
- เพิ่มความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารของดิน ทำให้พืชได้รับน้ำและธาตุอาหารอย่างเพียงพอ
- กระตุ้นการเจริญเติบโตของรากพืช ทำให้พืชดูดซึมธาตุอาหารได้ดีขึ้น
- เพิ่มการต้านทานโรคและแมลงของพืช
- ช่วยลดปริมาณการใช้ปุ๋ยเคมี
- ช่วยดูดซับสารพิษในดิน
- ช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม
ฮิวมิคสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการเกษตรกรรม อุตสาหกรรม และสิ่งแวดล้อม ดังนี้
- ใช้ในการปรับปรุงดินเพื่อการเกษตรกรรม
- ใช้เป็นปุ๋ยอินทรีย์
- ใช้เป็นสารเพิ่มประสิทธิภาพของปุ๋ยเคมี
- ใช้เป็นสารปรับปรุงคุณภาพของน้ำ
- ใช้เป็นสารกรองน้ำ
- ใช้เป็นสารบำบัดน้ำเสีย
- ใช้เป็นสารปรับปรุงดินสำหรับการปลูกพืชในระบบปิด
ประโยชน์ของฮิวมิคต่อพืช
- ปรับปรุงโครงสร้างของดิน ฮิวมิคมีความสามารถในการจับกับอนุภาคดินเหนียวและดินทราย ทำให้ดินร่วนซุย โปร่ง น้ำและอากาศถ่ายเทสะดวก รากพืชแผ่ขยายได้ง่าย พืชจึงดูดซึมน้ำและธาตุอาหารได้ดีขึ้น
- เพิ่มความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารของดิน ฮิวมิคสามารถจับกับน้ำและธาตุอาหารไว้ในโครงสร้าง ทำให้ดินมีความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารได้ดีขึ้น พืชจึงได้รับน้ำและธาตุอาหารอย่างเพียงพอ
- กระตุ้นการเจริญเติบโตของรากพืช ฮิวมิคสามารถกระตุ้นการเจริญเติบโตของรากพืช ทำให้รากพืชแผ่ขยายได้ดี รากพืชที่แข็งแรงจะดูดซึมน้ำและธาตุอาหารได้ดีขึ้น
- เพิ่มการต้านทานโรคและแมลงของพืช ฮิวมิคสามารถช่วยเพิ่มการต้านทานโรคและแมลงให้กับพืชได้
ประโยชน์ของฮิวมิคต่อดิน
- ปรับปรุงโครงสร้างของดิน ฮิวมิคสามารถปรับปรุงโครงสร้างของดินให้ร่วนซุย โปร่ง น้ำและอากาศถ่ายเทสะดวก ดินที่ดีจะมีความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารได้ดี รากพืชจึงเจริญเติบโตได้ดี
- เพิ่มความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารของดิน ฮิวมิคสามารถเพิ่มความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหารของดิน ทำให้ดินสามารถกักเก็บน้ำและธาตุอาหารไว้ได้นาน พืชจึงได้รับน้ำและธาตุอาหารอย่างเพียงพอ
- ช่วยรักษาสมดุลของดิน ฮิวมิคสามารถช่วยรักษาสมดุลของดิน ทำให้ดินมีความเป็นกรดเป็นด่างที่เหมาะสม ดินมีจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์อยู่เป็นจำนวนมาก
ประโยชน์ของฮิวมิคต่อสิ่งแวดล้อม
- ช่วยดูดซับสารพิษในดิน ฮิวมิคสามารถช่วยดูดซับสารพิษในดิน เช่น สารเคมีกำจัดศัตรูพืช สารตกค้างจากปุ๋ยเคมี สารโลหะหนัก เป็นต้น ทำให้ดินสะอาดขึ้น
- ช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ฮิวมิคสามารถช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมได้หลายทาง เช่น ช่วยดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ ช่วยลดมลพิษทางอากาศและน้ำ เป็นต้น
การใช้ฮิวมิคอย่างเหมาะสม
ฮิวมิคสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการเกษตรกรรม อุตสาหกรรม และสิ่งแวดล้อมได้มากมาย อย่างไรก็ตาม การใช้ฮิวมิคอย่างเหมาะสมก็มีความสำคัญเช่นกัน เพื่อที่จะให้ฮิวมิค发挥ประโยชน์อย่างเต็มที่ ดังนี้
- การใช้ฮิวมิคในการเกษตรกรรม ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมกับชนิดของดินและพืช โดยทั่วไป จะใช้ฮิวมิคประมาณ 20-50 กิโลกรัมต่อไร่
- การใช้ฮิวมิคในอุตสาหกรรม ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมกับกระบวนการผลิต
- การใช้ฮิวมิคในสิ่งแวดล้อม ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมกับปัญหาที่เกิดขึ้น
ฮิวมิคเป็นสารอินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อพืช ดิน และสิ่งแวดล้อม
