ลำไยเป็นไม้ผลที่ได้รับความนิยมปลูกกันอย่างแพร่หลายในประเทศไทย เนื่องจากลำไยมีรสชาติอร่อย รับประทานง่าย และจัดเป็นไม้ผลเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทย
ลำไยเป็นพืชเมืองร้อนที่เจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนชื้น อุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของลำไยอยู่ที่ประมาณ 25-30 องศาเซลเซียส ลำไยต้องการแสงแดดจัดอย่างน้อย 6 ชั่วโมงต่อวัน และต้องการปริมาณน้ำปานกลาง
ดินที่เหมาะสมสำหรับการปลูกลำไย
คือดินร่วนปนทราย ดินร่วนเหนียว หรือดินร่วนปนทรายผสมดินเหนียว ดินต้องมีอินทรียวัตถุสูง ระบายน้ำได้ดี และมีค่า pH ประมาณ 5.5-6.5
การเตรียมพื้นที่ปลูกลำไย
ควรไถพรวนดินลึกประมาณ 30-40 เซนติเมตร และตากดินทิ้งไว้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ เพื่อฆ่าเชื้อโรคและศัตรูพืช หลังจากนั้นจึงยกร่องปลูกลำไย
- การปลูกลำไยสามารถทำได้ทั้งแบบใช้ต้นกล้าและแบบทาบกิ่ง ต้นกล้าที่ใช้ปลูกควรมีอายุประมาณ 1-2 ปี ต้นกล้าที่สมบูรณ์ควรมีลำต้นตรง ไม่แตกกิ่งก้านมาก ใบมีสีเขียวเข้ม
- การปลูกลำไยแบบใช้ต้นกล้า ควรปลูกในหลุมลึกประมาณ 40 เซนติเมตร กว้างประมาณ 40 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรองก้นหลุม วางต้นกล้าลงในหลุมแล้วกลบดินให้แน่น รดน้ำให้ชุ่ม
- การปลูกลำไยแบบทาบกิ่ง ควรเลือกกิ่งตอนหรือกิ่งเสียบยอดที่สมบูรณ์ ตัดกิ่งตอนหรือกิ่งเสียบยอดให้มีความยาวประมาณ 25-30 เซนติเมตร ติดตาในถุงพลาสติกหรือถุงกระสอบ แขวนถุงพลาสติกหรือถุงกระสอบไว้ในที่ร่มรำไร รดน้ำให้ชุ่มทุกวัน เมื่อรากงอกออกมาดีแล้วจึงนำลงปลูกในแปลง
การดูแลรักษาลำไย
ในระยะแรกควรรดน้ำให้ชุ่มเป็นประจำทุกวัน เมื่อลำไยเจริญเติบโตขึ้นจึงให้น้ำอย่างพอเหมาะ ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักปีละ 2 ครั้ง ครั้งแรกในช่วงฤดูฝน ครั้งที่สองในช่วงฤดูหนาว กำจัดวัชพืชบริเวณโคนต้นอย่างสม่ำเสมอ
ลำไยจะเริ่มออกดอกในช่วงฤดูหนาว ดอกลำไยจะบานในช่วงเช้าตรู่และร่วงโรยในช่วงเย็น ลำไยจะติดผลประมาณ 2-3 เดือนหลังจากดอกบาน ผลลำไยจะสุกในช่วงฤดูร้อน
การเก็บเกี่ยวลำไย
ควรเก็บเกี่ยวลำไยเมื่อผลสุกเต็มที่ ลำไยที่สุกงอมจะมีเปลือกเป็นสีเหลืองนวล เนื้อจะนุ่มและหอมหวาน
โรคและแมลงศัตรูพืชที่พบบ่อยในลำไย
ได้แก่ โรคแอนแทรคโนส โรคราแป้ง โรคใบไหม้ โรคใบจุด โรครากเน่า โรคโคนเน่า และเพลี้ยอ่อน เพลี้ยแป้ง ไรแดง ด้วงเจาะผล ด้วงปีกแข็ง และด้วงเจาะลำต้น
การป้องกันและกำจัดโรคและแมลงศัตรูพืชในลำไยสามารถทำได้โดยการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช การใช้วิธีทางธรรมชาติ เช่น การใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา การใช้สารสกัดจากพืชสมุนไพร การใช้กับดักแมลง และการใช้วิธีผสมผสาน
การปลูกลำไยในพื้นที่เขตร้อนสามารถทำได้โดยใช้เทคนิคต่าง ๆ ดังที่กล่าวมาข้างต้น หากดูแลรักษาลำไยอย่างเหมาะสม ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตลำไยที่มีคุณภาพได้
